Celulit je jedan od najvećih neprijatelje ženskog tijela, onaj koji se prilično lako pojavljuje, a potrebno je mnogo truda, promjene životnih navika i upornosti kako bi se umanjio ili u potpunosti nestao.
U ovom tekstu, otkrićemo vam sve vezano za celulit, kako da ga se riješite, kako da spriječite njegov nastanak, koje proizvode da koristite I sve ono što vam je potrebno kako biste se riješili celulita.
Šta je celulit?
Celulit predstavlja nakupljene naslage masnog tkiva koje su na koži prisutne u vidu karakterističnih udubljenja ili kvržica što joj daje izgled narandžine kore.
Obično se javlja u periodu nakon puberteta, ne predstavlja zdravstveni problem, ali može biti alarm da o svom tijelu ne brinete onoliko koliko bi trebali. Najčešće je prisutan u predjelu stomaka i butina. Da bismo govorili o borbi protiv celulita, najprije se moramo upoznati s tim kako on nastaje i šta ga uzrokuje.
Kako nastaje celulit?
Koža je granica između unutrašnjosti organizma i spoljašnjeg svijeta. Sve promjene na njoj, među kojima je i celulit, odraz su udruženog dejstva različitih faktora. Naša koža je građena iz tri sloja, a za nastanak celulita ključna je interakcija između vezivnog i masnog tkiva. Celulit nastaje onda kada ćelije masnog tkiva prodru među ćelije vezivnog tkiva.
Kod žena je položaj ovih tkiva takav da lakše dolazi do narušavanja granice među njima, pa dolazimo do prvog faktora bitnog za nastanak celulita, a to je pol.
Nešto što je takođe vezano za ženski pol, a nije anatomski položaj tkiva u koži jeste glavni ženski hormon- estrogen. O njegovoj ulozi u nastanku celulita između ostalog govori takozvana teorija smanjene oksigenacije tkiva.
Vremenom nivo estrogena u krvi opada što doprinosi usporavanju cirkulacije i količina kiseonika koju tkivo dobija postaje nedovoljna za sintezu kolagena. Koža tada gubi elastičnost, masne ćelije “bujaju” i popunjavaju istanjene dijelove oslabljenog vezivnog tkiva zbog čega na koži postaju vidljiva udubljenja u vidu rupica.
Povišena koncentracija estrogena takođe je faktor rizika, čemu u prilog govori činjenica da se celulit nerijetko javlja tokom perioda trudnoće, dojenja i kod upotrebe oralnih kontraceptiva na bazi estrogena.
Pored estrogena, bitno je pomenuti i ništa manje značajan progesteron. Manjak ovog hormona doprinosi slabljenju zida krvnih sudova, povećanom zadržavanja tečnosti u organizmu i povećanju tjelesne mase.
Iz prethodno navedenog dolazimo do zaključka da je masno tkivo značajno u nastanku celulita, tako da je i povećan procenat ovog tkiva jedan od faktora rizika. Faktor rizika jesu i godine starosti koje sa sobom nose smanjenu elastičnost kože, koja postaje tanka, opuštena pa je i šansa za razvoj celulita veća. Na nastanak celulita utiču i genetski faktori poput brzine metabolizma, raspodjela masnog tkiva, brzina cirkulacije. U nekoliko kliničkih studija otkriveni su geni povezani sa pojavom celulita, i upravo su oni ti koji regulišu prethodno pomenute procese metabolizma i cirkulacije.
Kako da preventivno djelujemo na pojavu celulita?
Svi prethodno navedeni faktori, osim procenta masnog tkiva u organizmu, su nešto na šta gotovo da nemamo uticaj. Ipak postoji i druga grupa faktora čijom eliminacijom ili modifikacijom značajno možemo uticati na pojavu celulita.
U tu grupu faktora prvenstveno ubrajamo smanjenu fizičku aktivnost i loše navike u ishrani. Ništa manje bitne nisu i nagle promjene tjelesne mase, pušenje, smanjena mišićna masa i neadekvatna njega kože. Hrana siromašna vlaknima, povećan unos masti i ugljenih hidrata, nedovoljan unos vode i pasivan način života mogu značajno ugroziti zdravstveno stanje pojedinca, a između ostalog doprinose i pojavi celulita.
Zaključak- celulit ne ugrožava zdravlje, ali ono što dovodi do njegove pojave ujedno je i prijetnja zdravstvenom stanju pojedinca.
Priroda u borbi protiv celulita
Kada govorimo o načinu borbe protiv celulita, od presudnog značaja su istrajnost i kombinacija različitih mjera. Što više faktora rizika eliminišemo odnosno modifikujemo to će postignuti rezultat biti bolji. Prestanak pušenja je svakako poželjan, kao i optimalan unos voća, povrća, žitarica, proteinima bogatih namirnica. Izbjegavati unos alkohola i pretjeran unos soli. Namirnice i napici koji imaju dokazana dejstva u borbi protiv celulita su: jabukovo sirće (topi masti i eliminše toksine iz organizma), tamna čokolada (izvor antioksidanasa koji povoljno djeluju na razgradnju nakupljenih masnih naslaga celulita), čili paprika (sadrži vitamin B6 koji daje čvrstinu vezivnom tkivu i kapsaicin koji ubrzava metabolizam), zeleni čaj (prirodni diuretik koji potpomaže izbacivanje viška tečnosti i toksina iz organizma), jaja (bogat izvor aminokiselina prolina i lizina koji učestvuju u sintezi kolagena), brokuli (prirodni izvor antioksidansa alfa lipoinske kiseline koja štiti kolagen od gubitka elastičnosti), voda (detoksikacija organizma i supstrat za odvijanje metaboličkih procesa), lubenica, paradajz, narandže, limun, špinat, bobičasto voće…
Dakle uravnotežena i raznovrsna ishrana, optimalan unos vode (minimalno 8 čaša na dan) i prestanak pušenja su prvi korak u unapređenju zdravlja i smanjenju rizika od pojave celulita.
Drugi korak je povećanje fizičke aktivnosti koje podrazumijeva šetnju, trčanje i treninge za povećanje izdržljivosti što će doprinijeti topljenju masti, jačanju mišića i poboljšanju cirkulacije. Poboljšana cirkulacija omogućiće tkivima neophodan kiseonik u potrebnim količinama. Treći korak je izbalansirana suplementacija. To podrazumijeva unos kolagena, vitamina C, bakra i cinka u preporučenim dozama. Kolagen je protein prisutan u vezivnom tkivu. Organizam ga sintetiše iz aminokiselina i uz pomoć pomenutih vitamina i minerala, ali mu procenat opada sa godinama starosti, što stvara potrebu za unosom putem dijetetskih suplemenata.
Preparati koji efikasno uklanjaju celulit
Za otklanjanje celulita u upotrebi su i razni preparati za spoljašnju primjenu. Oni uglavnom sadrže ekstrakt lista bršljana, enzim mukopolisaharidazu, ekstrakt lista ginka, kofein, retinol ili ekstrakt divljeg kestena.
Različiti sastojci ostvaruju različite efekte shodno načinu na koji djeluju, pa je svakako najbolji izbor kombinovati sastojke sa različitim mehanizmima djelovanja. Aktivni sastojci lista bršljana oslobađaju masti iz masnih naslaga koje odlaze u cirkulaciju, a potom se eliminišu iz organizma ili se koriste kao izvor energije.
Zbog toga se za bršljan često kaže da radi prirodan proces lipolize. Saponini koji se nalaze u listu djeluju kao površinski aktivne materije i omogućavaju aktivnim sastojcima da dođu do mjesta gdje treba da djeluju- a to su masne naslage. Enzim mukopolisaharidaza ima dokazano dejstvo u borbi protiv celulita. Djeluje tako što omekšava kolagen vezivnog tkiva čime omogućava prodiranje tečnosti u ćeliju i čini da se razmjena materija u koži obavlja na efikasniji način. Krajnji rezultat dejstva ovog enzima jeste povećana elastičnost i tonus kože. Kofein i ostali metilksantini podstiču topljenje masnih naslaga, ginko i retinol podstiču cirkulaciju u tkivima, a retinol dodatno zateže kožu i u tu svrhu se koristi u koncentraciji 0.3%. Većina ovih preparata se koristi 1-2 puta dnevno, najbolje nakon tuširanja kada je sposobnost kože da upije njihove aktivne sastojke najbolja.
Anticelulit masaže
U poslednje vrijeme sve više su popularne anticelulitne masaže. U pitanju su masaže koje zbog svog intenziteta često nisu prijatne i predstavljaju jedan složen proces, te je jako bitno, odnosno presudno da ih radi stručno lice. Ukoliko bi ih izvodilo lice bez adekvatne stručnosti rizik bi postao veći od koristi i vaše zdravstveno stanje bi moglo biti ugroženo. Masaža djeluje tako da se masno tkivo odvoji od kože, te da se na taj način pravilno rasporedi što doprinosi smanjenju vidljivosti neravnina na koži. Sam fizički proces masiranja smanjuje broj masnih ćelija, poboljšava cirkulaciju i protok limfe što doprinosi uklanjanju štetnih materija iz organizma. Za postizanje punog efekta potrebno je minimalno 10 tretmana, a efekat je moguće održati samo uz pravilnu ishranu, optimalnu fizičku aktivnost i svakako ponovoljene tretmane masaža.
Noviji pristupi tretiranja celulita obuhvataju mezoterapiju, terapiju laserom, injekcionu primjenu kolagenaza i većina njih zahtjeva dodatne podatke o bezbjednosti i efikasnosti.
Prema trenutno dostupnim statističkim podacima sa celulitom se susreće čak 80-90% ljudi, prvenstveno ženske populacije. Borba protiv celulita je duga, zahtijeva upornost i brojna odricanja i samo takva daje rezultate.
Piše: Mr pharm. Zorana Malinić